​ေလယာဥ္​အရြယ္​အစား ႏွင္​့ အမ်ိဳးအစားကိုခဲြျခားျခင္​း

. . . . . . . . . ေလ ယာဥ္ အ ရြယ္ အ စား ( Classification ) နဲ႕ ဖြဲ႕ စည္း မႈ ( Configuration ) . . . . .
.
ေလ ေၾကာင္း လိုင္း ေတြ မွာ အ သံုး ျပဳ တဲ႕ ေလ ယာဥ္ ၾကီး ေတြ ကို - အ လြယ္ တ ကူ သိ ရိွ နိဳင္ ေအာင္ / အ မ်ိဳး အ စား ခြဲ ၿခား ထား ပါ တယ္ ။ ေလ ယာဥ္ ကို္ယ္ ထည္ ရဲ႕ အ က်ယ္ အ ဝန္း အ လိုက္ - " Class " ခြဲ ထား တာ ျဖစ္ ျပီး ( ၂ ) မ်ိဳး ဘဲ ရွိ ပါ တယ္ ။
.
- ကိုယ္ ထည္ က်ယ္ ( Wide body )
- ကိုယ္ ထည္ က်ဥ္း ( Narrow body )
.
ေလ ယာဥ္ ခ ရီး သည္ အ ခန္း ( Cabin ) မွာ - ေလ ယာဥ္ မယ္ ေတြ ေလ်ွာက္ တဲ႕ လမ္း ( Aisle ) တစ္ ခု တည္း ရွိ ရင္ " Narrow body " / ( ၂ ) ခု ရွိ ရင္ " Wide body " လို႕ သတ္ မွတ္ ပါ တယ္ ။ Wide body ေလ ယာဥ္ မွာ ဘယ္ နဲ႕ ညာ ထိုင္ ခံု တန္း ( Seat row ) မ်ား အ ျပင္ - အ လယ္ မွာ ထိုင္ ခံု ( ၄ ) လံုး မွ ( ၆ ) လံုး အ ထိ ဆက္ ထား တဲ႕ / " Seat row " မ်ား ရွိ မွာ ပါ ။ ေလ ယာဥ္ အ ၾကီး ေတြ ေပါ႕ ။
.
Narrow body ေလ ယာဥ္ ေတြ က ေတာ့ / Boeing - 727, - 737, - 757 နဲ႕ Airbus A-320 လို ေလ ယာဥ္ မ်ိဳး ေတြ ပါ ဝင္ ပါ တယ္ ။ ေလ ယာဥ္ အ ေသး ေပါ႕ ။ ေလ ယာဥ္ အ ၾကီး " Wide body " မွာ ေတာ့ / Boeing - 747, - 767, - 777, - 787 နဲ႕ Airbus A-300 ( အ ေဟာင္း ) / A-380 ( Dream liner ) လို ေလ ယာဥ္ မ်ိဳး ေတြ ပါ ဝင္ ပါ တယ္ ။ " Wide body " B - 747 ပံု ( ၁) နဲ႕ " Narrow body " A - 320 ပံု ( ၂ )
.
Boeing - 747 လို ေလ ယာဥ္ ၾကီး ေတြ ကို / နွစ္ ထပ္ ယာဥ္ ( Double decker ) လို႕ ေခၚ ေဝၚ ေပ မဲ႕ - တ ကယ္ ေတာ့ အ ထဲ မွာ ( ၃ ) ထပ္ ရွိ ပါ တယ္ ။ ခ ရီး သည္ ေတြ စီး တာ က ေတာ့ ( ၂ ) ထပ္ ေပါ႕ ။ ဓါတ္ ေလွ ခါး ငယ္ ( Lift ) နဲ႕ ဆင္း သြား ရ တဲ႕ ေအာက္ ထပ္ မွာ ေတာ႕ - ေလ ယာဥ္ မီး ဘို ေခ်ာင္ ရွိ ပါ တယ္ ။ လူ မတ္ တပ္ ရပ္ လို႕ ေကာင္း ေကာင္း လြတ္ ပါ တယ္ ။ B -747 ေလ ယာဥ္ ( Old version ) ေတြ ရဲ႕ / ဒီ ေန ရာ မွာ " ပီ ဇာ " ဖုတ္ တဲ႕ မီး ဖို မ်ိဳး - လ်ွပ္ စစ္ " Oven " ၾကီး ( ၁၀ ) ခု ေလာက္ / ဘယ္ ညာ တပ္ ဆင္ ထား ပါ တယ္ ။ Version အ ေဟာင္း ေတြ မွာ ပါ ။
.
Boeing - 747-100, -747-200 နဲ႕ -747 SP ေတြ က ေတာ့ Version အ ေဟာင္း ေတြ ၿဖစ္ ပါ တယ္ ။ ပံု ( ၁ ) မွာ B - 747 SP ကို ၾကည့္ ရင္ - ေလ ယာဥ္ " ဘု တို ေလး "  ျဖစ္ ေန လို႕ ၿမင္ ရံု နဲ႕ သိ နိဳင္ ပါ တယ္ ။
.
B - 747-400 လို ေနာက္ ပိုင္း ထုတ္ ေလ ယာဥ္ ၾကီး ေတြ မွာ ေတာ႕ - " Food cart " လို႕ ေခၚ တဲ႕ / တြန္း သြား နိဳင္ တဲ႕  ေသ တၱာ ျမင့္ ေလး ထဲ မွာ / လ်ွပ္ စစ္ သံုး Hotplate ငယ္ ေတြ အ ဆင့္ လိုက္ တပ္ ထား ပါ တယ္ ။  အ စား အ စာ ေတြ ကို အ ျပင္ မ ထုတ္ ဘဲ - ခ်က္ ျပဳတ္ လို႕ ရ ေအာင္ လုပ္ ထား တယ္ ေပါ႕ ။ Version ေဟာင္း က မီး ဘို ေခ်ာင္ မ်ိဳး ေအာက္ ထပ္ မွာ မ ထား ေတာ့ ပါ ။
အ ေပၚ ဆံုး ထပ္ ရဲ႕ ေခါင္း ပိုင္း " Cockpit " ေလ ယာဥ္ မွဴး ေတြ ေရွ႕ က - လမ္း ညႊန္ ကိ ရိ ယာ မ်ား နဲ႕ ခ်ိန္ ခြက္ ( Instrument ) ေတြ က လည္း - လက္ တံ ၿပ ဒိုင္ ခြက္ မ်ား မ ဟုတ္ ၾက ေတာ့ ပါ ။ LED displays " ဖန္ သား ျပင္ " ေတြ ၿဖစ္ သြား ပါ ျပီ ။ ဒါ ေၾကာင့္ . . . ေပၚ ခါ စ တုန္း က " Glass Cockpit " လို႕ ထည့္ သံုး ေလ့ ရွိ ပါ တယ္ ။ ခု ေခတ္ မွာ ေတာ့ - ေလ ယာဥ္ တိုင္း လို လို LED display ေတြ ၿဖစ္ ကုန္ ပါ ျပီ ။
.
ေအာက္ ဆံုး ထပ္ က ေန တံ ခါး ဖြင့္ ျပီး ထြက္ သြား ရင္ - ေလ ယာဥ္ အ ေနာက္ ဘက္ နဲ႕ အ ေရွ႕ ဘက္ " ကုန္ ခန္း မ်ား " ( Aft. & Fwd. Cargo compartments ) ေတြ ဆီ ေလ်ွာက္ သြား လို႕ ရ ပါ တယ္ ။ အ ေရွ႕ ဘက္ မွာ ရွိ တဲ႕ တံ ခါး ငယ္ တစ္ ခ်ပ္ ကို ဖြင့္ ျပီး ဝင္ သြား ရင္ ေတာ့ - ေလ ယာဥ္ ပ်ံ သန္း / ထိန္း ခ်ဳပ္ / ဆက္ သြယ္ / အ ျခား စ နစ္ မ်ား နဲ႕ ဆိုင္ တဲ႕ / လ်ွပ္ စစ္ စက္ ပ စၥည္း မ်ား တင္ ထား တဲ႕ စင္ ( Black box rack ) ေတြ ဆီ ေရာက္ သြား မွာ ပါ ။ ေလ ယာဥ္ မွာ - " Center E & E Compartment " လို႕ ေခၚ ပါ တယ္ ။ ( E & E = Electric & Electronic ) ပါ ။ ဒီ အ ခန္း ငယ္ ထဲ ကို - ေလ ယာဥ္ ဝမ္း ဗိုက္ ေအာက္ က ေန / တံ ခါး ဖြင့္ ျပီး ဝင္ လာ လို႕ လည္း ရ ပါ တယ္ ။ ေအာက္ က ဝင္ ျပီး အ ေပၚ ေမာ့ ၾကည့္ ရင္ ေတြ႕ ရ မဲ႕ ပံု ပါ ။  ပံု ( ၃ )
.
A - 320 နဲ႕ အ ျခား " ဘိုး ရင္း " ေလ ယာဥ္ ေတြ မွာ လည္း - အ ဓိ က " E&E compartment " ကို ဒီ ေန ရာ ေရွ႕ နား ေလာက္ မွာ ဘဲ ေတြ႕ ရ ပါ မယ္ ။ " Fwd. E&E " ကို ေလ ယာဥ္ ေမာင္း ႏွင္ ခန္း ( Cockpit ) ေအာက္ တည့္ တည့္ နဲ႕ / " Aft. E&E " ကို ေတာ့ - ေနာက္ ကုန္ ပ စၥည္း ခန္း ( Aft. Cargo ) အ ေနာက္ ဘက္ ( သို႕ )  " APU " ေရွ႕ နား မွာ ထား ေလ့ ရွိ ျပီး / ေအာက္ က ေန ေလွ ခါး ေထာင္ တက္ ရ ပါ လိမ့္ မယ္ ။ Fwd. E&E compartment အ တြင္း မွာ ေလ ယာဥ္ မွဴး ေတြ အ တြက္ - အ ေရး ေပၚ ေအာက္ ဆီ ဂ်င္ ( Oxygen bottle ) မ်ား တပ္ ဆင္ ထား ေလ့ ရွိ ပါ တယ္ ။
( Airbus A - 380 ေတာ့ က် ေနာ္ မ လုပ္ ဘူး ၍ မ သိ ပါ )
.
ေရ သန္႕ စ နစ္ ( Potable water system ) / ေရ ဆိုး နဲ႕ မိ လႅာ စ နစ္ ( Waste & Lavatory system ) သိုလ္ ေလွာင္ ကန္ ( Tank ) ေတြ ကို ေတာ့ - ေလ ယာဥ္ အ ေနာက္ ကုန္ ပ စၥည္း ခန္း ( Aft. Cargo compartment ) ရဲ႕ အ ေနာက္ ဘက္ မွာ ထား ေလ႕ ရွိ ၾက ပါ တယ္ ။ " Service port " အ ေပါက္ ေတြ / တံ ခါး ေတြ က ေတာ့ - Narrow body ေလ ယာဥ္ ေတြ အား လံုး အ တြက္ အ ေနာက္ မွာ ဘဲ ရွိ ၾက ျပီး / Wide body ေလ ယာဥ္ ၾကီး ေတြ မွာ ေတာ့ / ေလ ယာဥ္ အ ေရွ႕ နဲ႕ အ လယ္ မွာ လည္း " Service Panel " ေတြ ရွိ တတ္ ပါ တယ္ ။
.
ဟို တုန္း က ေလ ယာဥ္ ၾကီး ေတြ မွာ - အိမ္ သာ ကို ေရ နဲ႕ သန္႕ စင္ တဲ႕ Wet type ျဖစ္ ျပီး / ခု ေနာက္ ပိုင္း ေလ ယာဥ္ ေတြ မွာ ေတာ့ - ေရ အ နည္း ငယ္ သာ သံုး ျပီး လ်ွပ္ စစ္ ေမာ္ တာ နဲ႕ ေလ စုပ္ ယူ တဲ႕ / Vacuum type ကို သံုး ၾက ပါ တယ္ ။ A-320 နဲ႕ သြား ဘူး သူ တိုင္း - အိမ္ သာ " Flush" လုပ္ ရင္ / ေမာ္ တာ သံ အ ရင္ ၾကား ျပီး မွ / ေလ စုပ္ သြင္း သြား တာ သ တိ ျပဳ မိ မွာ ပါ ။
.
ေလ ယာဥ္ စီး ခ ရီး သည္ ေတြ ထိုင္ ေန တဲ႕ထိုင္ ခံု ( Seat ) မ်ား ရဲ႕ ေအာက္ မွာ - ဘာ ေတြ ရွိ တယ္ ဆို တာ / စု စည္း တင္ ျပ ထား တာ ျဖစ္ ပါ တယ္ ။
ခ ရီး သည္ အ ခန္း ဖြဲ႕ စည္း မႈ ( Cabin Configuration ) မ်ား အ ေၾကာင္း - ေနာက္ ေန႕ ဆက္ ပါ မယ္ ။
.