Air Cargo

လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး၏ သမိုင်းနှင့် ယနေ့အခြေအနေ
*****************************************************************
by: TCNJ

လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးဆိုသည်မှာ ဈေးကွက်ထဲသို့ အမြန်ပို့ဆောင်ရန် လိုအပ်သော ကုန် စည်များ၊ တန်ဖိုးကြီးသောကုန်စည်များကို လေကြောင်း ဖြင့်တင်ဆောင်ခြင်းကိုဆိုလိုပြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးဆိုသည်မှာ ကုန်စည်များကို သက် ဆိုင်ရာကုန်လှောင်ရုံအတွင်း စတင်လက်ခံထိန်းသိမ်း ထားရှိခြင်းအပါအဝင် တစ်နိုင်ငံမှ တစ်နိုင်ငံသို့ လေဆိပ် တစ်ခုမှတစ်ခုသို့ပို့ဆောင်ခြင်းကို ခေါ်ဆိုပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေကြောင်း ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းသည် ၁၉၅၀ ခုနှစ်ခန့်က ပင် စတင်ခဲ့ပြီး ဆိုရှယ်လစ်ခေတ်မှစ၍ ၁၉၉၃ ခုနှစ်အ ထိ လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းတွင် သွင်းကုန်များပြားခဲ့ပြီး ဈေးကွက်ဝေစုအားလုံးနီးပါးကို Thai Airways မှ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
သို့သော် ၁၉၉၃ ဩဂုတ်လ (၁၅)ရက်တွင် အပြည် ပြည်ဆိုင်ရာ မြန်မာလေကြောင်းကို စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံပို့ကုန်တိုးတက်ရေးအတွက် လေယာဉ်ကုန် တင်ခကို ထိုအချိန်က ပေါက်ဈေး၏ ထက်ဝက်ခန့်ဖြင့် စတင်၍ ရောင်းချပေးခြင်းအားဖြင့် Seafood Market ပွင့်သွားပြီး တစ်လလျှင် တန်ချိန် (၂၀၀)မှ (၃၀၀)ခန့် အထိ နိုင်ငံတကာသို့ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်ခဲ့သည်။
ထို့ပြင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမြန်မာလေကြောင်း သည် ကုန်စည်စီးဆင်းမှု မြန်ဆန်ရေးနှင့် ဈေးကွက်ပိုမို ရရှိရေးကို ရည်ရွယ်၍ လေကြောင်းကုန်စည်လက်လီအ ရောင်းကိုယ်စားလှယ်များ (CSA) များ စတင်ခန့်အပ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးသည် လေ ကြောင်းခရီးသည်ပို့ဆောင်ရေးနှင့် သဘောသဘာဝခြင်း မတူဘဲ နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုး တက်မှုကို များစွာအထောက်အကူပြုသည့် အဓိကအ ခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်သည်။ လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင် ရေးသည် ကမ္ဘာအဝှမ်းရှိ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ၏ အောင်မြင်မှုနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကိုအ ရေးပါသည့်ကဏ္ဍမှ အထောက်အကူပြုလာသည့်အ တွက် နိုင်ငံအစုလိုက်ဖြစ်စေ နှစ်နိုင်ငံကြားဖြစ်စေဖြေ လျော့မှုများ ဆောင်ရွက်လာကြပါသည်။
လေကြောင်းဖြင့်ကုန်စည်များပို့ဆောင်ရာတွင် International Convention များဖြစ်သော Warsaw Convention (1929), Warsaw Convention as amended by Hague Protocol 1955, Montreal Protocol 1975 (MR 4), Montreal Convention 1999 (MC99) နှင့် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံက ချမှတ်ထားသောစည်းမျဉ်းစည်း ကမ်းများ၊ သက်ဆိုင်ရာလေကြောင်းလိုင်းများမှ ချမှတ် ထားသော စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကိုလိုက်နာ၍ ကုန်ပို့သူရှိရာလေဆိပ်မှ ကုန်လက်ခံသူရှိရာ လေဆိပ်သို့ ပို့ဆောင်ခြင်းကို ခေါ်ဆိုသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် Warsaw Convention (1929) ပါ သတ်မှတ်ချက်များ နှင့်အညီ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး အာဆီယံနိုင်ငံတွင်း
လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများအတွက် သီးခြားချုပ်ဆိုထားသည့် Multilateral Agreement on the Full Liberalization to All Cargo Services တွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ပါဝင်လက်မှတ်ရေး ထိုးထားပြီးဖြစ်သည်။
မိမိနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံတကာမှပုံမှန်ခရီးသည်ပို့ဆောင် ရေး လေကြောင်းလိုင်းများအပြင် ကုန်စည်ပို့ဆောင် ရေးလေကြောင်းလိုင်းများ တိုးချဲ့ပျံသန်းလာမည်ဆို ပါက လေကြောင်းဆိုင်ရာအခွန်အခများ တိုးတက်ရ ရှိလာနိုင်ခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ ရေထွက်ပစ္စည်းများ၊ တန် ဖိုးကြီးအချောထည်ပစ္စည်းများကို အချိန်မီတင်ပို့နိုင်မည် ဆိုပါက ယင်းကုန်ပစ္စည်းများ၏ ပို့ကုန်ပမာဏတိုး မြှင့်လာနိုင်ခြင်း၊ ဈေးကွက်ရှိရာဒေသသို့ အချိန်မီတင် ပို့နိုင်ခြင်းကြောင့် အကျိုးအမြတ်များစွာ ရရှိလာနိုင် သည်။ မိမိတို့နိုင်ငံ၏ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းအတွက် လို အပ်သော စက်မှုကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ အချိန်မီတင် သွင်းနိုင်ခြင်း၊ လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး၏ သဘောသဘာဝအရ ကုန်းလမ်း၊ ပြည်တွင်းရေကြောင်း၊ ရထားစသည့် အခြားပို့ဆောင်ရေးကဏ္ဍများဖြင့် ဆက် စပ်ဆောင်ရွက်ရသဖြင့် နိုင်ငံပိုင်နှင့် ပုဂ္ဂလိကပိုင်ပို့ဆောင် ရေးလုပ်ငန်းများအနေဖြင့်လည်း လုပ်ငန်းအခွင့်အလမ်း များ ပိုမိုရရှိလာနိုင်ခြင်းစသည့် အကျိုးကျေးဇူးများရ ရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ ဆောင် ရေးတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများမှာ အကောက်ခွန်ဦးစီးဌာန၊ လေကြောင်းလိုင်းများ၊ မူးယစ်၊ လေကြောင်းရဲဝန်ထမ်းများ၊ ရှေးဟောင်းပစ္စည်း စစ်ဆေး ရေးအဖွဲ့များ၊ တိရိစ္ဆာန်နှင့် အပင်များပိုးမွှားကင်းရှင်း ကြောင်း စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့များ၊ အစားအသောက်အန္တ ရာယ်ကင်းရှင်းကြောင်း စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့များ၊ ဘဏ် များ၊ စာတိုက်များ၊ အမြန်ချောပို့လုပ်ငန်းများ၊ ကုန်လှောင် ရုံများ၊ လော်ရီကားလုပ်ငန်းရှင်များ၊ ကုန်ပို့သူ (ကုန် ရောင်းသူ)များ၊ ကုန်လက်ခံသူ (ကုန်ဝယ်ယူသူများ)၊ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များ (Freight Forwarders) ၊ လေကြောင်းကုန်စည် လက်လီအရောင်း ကိုယ်စားလှယ်များ (CSA)၊ လေကြောင်းကုန်စည်လက် ကားအရောင်းကိုယ်စားလှယ်များ (GSA)၊ မြေပြင်ဝန် ဆောင်မှုလုပ်ငန်း (ကုန်စည်ဌာန)ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ် သည်။
လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး၏ အဓိကလုပ် ငန်းမှာ Export, Import and Transshipment သာဖြစ် ပြီး ကုန်စည်များကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အန္တရာယ်များ ကြောင့် ခရီးသည်၊ လေယာဉ်အမှုထမ်းများနှင့် အခြား ကုန်စည်များ မထိခိုက်စေရန်အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင် ရာလေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးအဖွဲ့အစည်း (IATA) နှင့် သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံ၊ လေကြောင်းလိုင်းတို့၏ Safety Pro-cedures များကို လိုက်နာပို့ဆောင်ကြရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုန်စည်ပို့ ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းသည် ၁၉၉၃ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ကုန်စည်တန်ချိန်အဆပေါင်းများစွာ တိုးတက်လာသကဲ့ သို့ Infrastructure ပိုင်းတွင်လည်း များစွာတိုးတက်လာ သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။
ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ နေပြည်တော်စသော လေဆိပ် ကြီးများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ (HUB) လေဆိပ်ကြီး များဖြစ်လာစေရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ International Cargo Market Growth and Air Cargo Technicians များ၏ စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်တက်လာမှုသည် လည်း အလွန်အရေးပါသည့်ကဏ္ဍဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် Transshipment (Air to Air/ Air to Sea/ Air to Land) လုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် National Carrier/ Local Carrier/ Ground Handler များတွင် ကိုယ် ပိုင်ကုန်လှောင်ရုံများရှိနေရန် အရေးတကြီးလိုအပ်လျက် ရှိနေသည်။ လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းသည် အခြားသောကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း များဖြစ်သော Land Transport/ Sea Transport/ Logistics အစရှိသောလုပ်ငန်းများနှင့်ချိတ်ဆက်၍ ယနေ့ ခေတ်အခါတွင် Multimodal Transport ဟု International Logistics လောကတွင် ဆောင်ရွက်နေကြသည် ဖြစ်ရာ လေကြောင်းကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး အတတ်ပ ညာရှင်များ၊ အာဏာပိုင်များအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာစံနှုန်း နှင့်အညီ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုအစီအစဉ်အခြေခံအ ဆောက်အဦ၊ ဈေးကွက်ဖော်ဆောင်မြှင့်တင်ရေးအ တွက် Building Institutions for market development ကို အလျင်အမြန်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လိုအပ်လျက် ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ တည်နေရာ၊ အကျယ်အဝန်းနှင့် လုပ်သားအင်အားများအရ Transshipment ကို စနစ် တကျလုပ်ကိုင်နိုင်ပါက နိုင်ငံတော်အတွက် ဝင်ငွေများ စွာရရှိနိုင်မည့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများလည်း ပိုမိုတိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။ ယခုအခါ အကောက်ခွန် ဦးစီးဌာန၏ Myanmar Automated Cargo Clearance System (MACCS) သည် ကောင်းစွာလည်ပတ် လျက်ရှိပြီး ကုန်စည်စီးဆင်းမှုသည်လည်း မြန်ဆန်လာ ပြီဖြစ်သည်။
ထို့အပြင် Myanmar Airlines များအနေဖြင့် Market Share ပိုမိုရရှိရေးအတွက် နည်းလမ်းရှာဖွေ ဆောင်ရွက်ရန်လည်း လိုအပ်လှသည်။ သို့မှသာ နိုင်ငံ တကာနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်သော Air Cargo Industry တစ်ရပ် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ။
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2597506683632093&id=1716079018441535